ΔΕΞΙΟΤΗΤΕΣ ΠΑΙΔΙΩΝ ΠΡΟΣΧΟΛΙΚΗΣ ΗΛΙΚΙΑΣ

(Αφορά ηλικίες από 2-5 ετών)

Αδρή κινητικότητα

2-3 ετών

·         ανεβοκατεβαίνει σκάλες με βοήθεια

·         πηδάει με τα 2 πόδια

·         περπατάει προς τα πίσω

·         κατεβαίνει σκάλες με βοήθεια

·         τρέχει

3 ετών

·         κλωτσάει τη μπάλα

·         κάνει τούμπα με βοήθεια

·         ανεβοκατεβαίνει σκάλες εναλλάσοντας τα πόδια του

Μέχρι την ηλικία των 5 ετών έχει κατακτήσει τον αισθητικοκινητικό συντονισμό και την ισορροπία. Το παιδί μπορεί να κάνει ποδήλατο, κουτσό, να κολυμπήσει, να κάνει μόνο του κούνια, να χτυπά ένα μπαλάκι με τη ρακέτα. Επίσης έχει τη δυνατότητα να κάνει μονόζυγο για 10 δευτερόλεπτα.

Λεπτή κινητικότητα

2-3 ετών

·         πετάει μεγάλες μπάλες

·         χτίζει πύργο με 5 τούβλα

·         γυρίζει μια μια τις σελίδες κάποιου βιβλίου

·         ξετυλίγει καραμέλες

3 ετών

·         φτιάχνει μπάλες με πλαστελίνη

·         ανοίγει βιδωτά παιχνίδια

·         κρατάει μολύβι με τριποδική λαβή

·         κόβει χαρτί με το ψαλίδι.

3-4 ετών

·         κάνει απλά πάζλ

·         χτίζει πύργο με 9 ή περισσότερα τουβλάκια

·         περνάει μικρές χάντρες από κλωστή

4-5 ετών

·         κόβει χαρτί ακολουθώντας ευθείες και στρογγυλές γραμμές

·         διπλώνει χαρτί στη μέση

·         βάζει το κλειδί στη κλειδαριά και ανοίγει

5 ετών

·         κόβει με ψαλίδι μικρό κύκλο, τρίγωνο και τετράγωνο

·         περνάει μικρές χάντρες σε κλωστή παρακολουθώντας ένα δείγμα για τα χρώματα και τα σχήματα

Δραστηριότητες Καθημερινής Ζωής (ΔΚΖ)

2-3 χρονών

Σίτιση: τρώει με πηρούνι το ίδιο φαγητό με την υπόλοιπη οικογένεια. Μέσω της μίμησης μαθαίνει κοινωνικούς κανόνες και τρόπους την ώρα του φαγητού.

Ντύσιμο-γδύσιμο: γδύνεται μόνο του. Κάποια παιδιά 3 ετών ντύνονται και μόνα τους αλλα δυσκολέυονται στο διαχωρισμό του μπρός-πίσω, στη χρήση φερμουάρ και των κουμπιών, και στο πώς να φορέσουν το παπολυτσι στο σωστό πόδι. Αυτό συμβαίνει γιατί δεν έχουν κατακτήσει ακόμη τις χωρικές έννοιες.

Τουαλέτα: μέχρι την ηλικία των 3 ετών το παιδί έχει αποκτήσει τον έλεγχο των σφηγκτήρων του την ημέρα αλλά όχι πάντα τη νύχτα.

Προσωπική φροντίδα: το παιδί πλένει μόνο του τα χέρια του και το πρόσωπο αν ο ενήλικας του ριθμήσει το νερό. Πλένει τα δόντια με επίβλεψη κατά τα 3 έτη.

Οικιακές εργασίες: ξέρει να μαζεύει τα παιχνίδια του αλλά χρειάζεται ενθάρρυνση και βοήθεια.

3-5 χρονών

Στις ΔΚΖ, το παιδί σε αυτή την αναπτυξιακή φάση γίνεται πιο ανεξάρτητο.

Ντύσιμο: στην ηλικία των 5 ετών ντύνεται μόνο του με εξαίρεση τα ρούχα που κουμπώνουν πίσω και τα κορδόνια. Τα μικρά σφιχτά κουμπιά ίσως το δυσκολέψουν. Μπορεί να κρεμάσει το μπουφάν του, να βάλει τα γάντια του και να φορέσει τις μπότες του.

Τουαλέτα: 5 ετών το παιδί είναι ανεξάρτητο στην τουαλέτα, στεγνό πρωί-βράδυ. ‘’Ατυχήματα’’ μπορεί να συμβούν τη νύχτα αν είναι κουρασμένο ή αναστατωμένο.

Προσωπική υγιεινή: πλένει πρόσωπο, χέρια, δόντια ανεξάρτητο και κάνει μπάνιο εφόσον ο γονιός του έχει ρυθμίσει το νερό.

Επιπλέον μπορεί να βοηθήσει σε δουλειές του σπιτιού, π.χ στρώσιμο τραπεζιού,να βγάλει έξω τα σκουπίδια, να ταίσει το σκύλο, να ποτίσει τα λουλούδια. Ησυμμετοχή του αυτή, το κάνει να αισθάνετε μέλος της οικογένειας, ικανό και υπεύθυνο.

Παιχνίδι

2-3 ετών. Εδώ τα παιχνίδια χωρίζονται σε διαφορες κατηγορίες.

Κινητικό παιχνίδι: σε αυτή την ηλικία του αρέσουν παιχνίδια που να μπορεί να τραβάει ή να σπρώχνει, να κάνει αυτοκινητάκι.

Παιχνίδι φαντασίας: παίζει με κούκλες, αυτοκινητάκια, αεροπλάνα χρησιμοποιώντας αρκετά τη φαντασία του.

Δημιουργικό: του αρέσει να πιάνει το μολύβι, να κάνει ζωγραφιές, γραμμές. Του αρέσει η πλαστελίνη και οι δακτυλομπογιές.Επιζητά να του διαβάζουν παραμύθια, να κοιτά βιβλία και να βλέπει παιδικά προγράμματα στη τηλεόραση.

Κοινωνικό παιχνίδι: το παιδί των 2 ετών συμμετέχει στο παράλληλο παιχνίδι, δηλ παίζει στον ίδιο χώρο με συνομηλίκους του χωρίς να μοιράζονται τα παιχνίδια τους, αναγνωρίζει όμως την ύπαρξη των άλλων παιδιών. Ως τα 3 υπάρχει μερικό μοίρασμα και μίμηση. Σε αυτή την ηλικία κατανοεί κάποιους βασικούς κανόνες όπως να μη χτυπά τα άλλα παιδιά.

3-5 ετών. Εδώ το παιχνίδι χωρίζεται στις εξής κατηγορίες:

Ομαδικό: στην ηλικία των 4 το παιδί συμμετέχει σε ομαδικά παιχνίδια έχοντας ως σκοπό την εκτέλεση της δραστηριότητας χωρίς να σχετίζεται πολύ με τους συνομηλίκους του. Ολόγος είναι για να δοκιμάσει αν μπορεί να τους εμπιστευτεί.

Συμβολικό παιχνίδι: στην ηλικία αυτή ξεκινάει η ανάπτυξη του συμβολικού παιχνιδιού. Τα παιδιά προσποιούνται ότι έχουν το δικό τους σπίτι, ότι πηγαίνουν στη δουλειά, για ψώνια..Συμβολικά παιχνίδια αποτελούν τα αυτοκινητάκια, τα στρατιωτάκια, τα τρενάκια και το κουκλόσπιτο. Το συμβολικό παιχνίδι βοηθά το παιδί να καταλάβει καλύτερα τον κόσμο στο οποίο ζει, τα γεγονότα που του συμβαίνουν καθώς και να εκφράσει τα συναισθήματά του.

Δημιουργικό: η ανάπτυξη του οπτικοκινητικού συντονισμού( συγχρονισμός ματιού-χεριού) και της λεπτής κινητικότητας του δίνει τη δυνατότητα να ασχοληθεί με πιο δημιουργικές δραστηριότητες όπως η ζωγραφική, το κόψιμο, κατασκευές με κόλλα και χαρτί, τη συναρμολόγηση, κολλιέ από χάντρες. Μπορεί να ακολουθήσει απλές οδηγίες για την κατασκευή κάποιου αντικειμένου αλλά συνήθως λειτουργεί καλύτερα με τη φαντασία και τη μίμηση.

Κινητικό παιχνίδι: Ως προς τα κινητικά παιχνίδια του αρέσει να χοροπηδάει, να τρέχει και να κλωτσάει. Απολαμβάνει τα παιχνίδια με ενήλικες.

Εκπαιδευτικό παιχνίδι:

 Στην ηλικία των 4 ετών το παιδί μπορεί:

·         να συναρμολογήσει παζλ 6 κομματιών

·         να ονοματίσει 3 χρώματα και 3 σχήματα

Στα 5 έτη:

·         μπορεί να πει τους αριθμούς από 1-20

·         να ζωγραφίσει άνθρωπο με κεφάλι, δυο χέρια και δύο πόδια

·         να παίξει επιτραπέζια παιχνίδια μνήμης, lotto..

Του αρέσει να τραγουδάει, του αρέσουν τα παραμύθια και τα βιβλία. Γράφει το όνομά του, και γνωρίζει ορισμένα γράμματα της αλφαβήτου. Προτιμά να κάθεται στην τηλεόραση βλέποντας παιδικά προγράμματα ή εκπομπές με ζώα, φυτά, χώρες, ώστε να μαθαίνει πληροφορίες για τον κόσμο γύρω του. Πολλά βέβαια παιδιά ασχολούνται και με απλά παιχνίδια στον ηλεκτρονικό υπολογιστή, αφού πλέον η τεχνολογία είναι στη καθημερινότητά μας.

Μαρινέλη Ανδρονίκη

Εργοθεραπεύτρια